قانون اتباع خارجی و حفاظت بین المللی
شماره قانون : 6458
تاریخ تصویب: 4/4/2013
تاریخ انتشار در روزنامه رسمی و شماره انتشار: شماره 2865 – 11/4/2013
قسمت اول
هدف،محتویات،ممنوعیت بازگشت
بخش یک
هدف،محتویات و تعریف
هدف
ماده 1
1.هدف از این قانون :سازماندهی محتویات و رسیدگی به امور ورود،سکونت وخروج اتباع خارجی و امور مربوط به حفاظت از خارجیان می باشد.
محتویات
ماده 2
1.این قانون در ارتباط با روند کارهای مربوط به اتباع خارجی، ایجاد حفاظت بین المللی برای آنها در مرزها، ورودی های ترکیه و یا داخل ترکیه و حفاظت از آن عده افرادی است که به صورت گروهی وارد خاک ترکیه شده اند و نیاز به حفاظت سریع دارند. همچنین شامل آن عده از اتباع خارجی می شود که امکان بازگشت به کشور مبدا را ندارند.
2.برای اجرای این قانون، قراردادهای بین المللی ترکیه و احکام خاص مربوط به این قوانین در نظر گرفته شده است.
تعاریف
ماده3
1.در اجرای این قانون این موارد بدین صورت تعریف می شوند:
2.افراد خانواده: همسر، فرزندان زیر 18 سال یا فرزندان بالای 18 سال که محتاج نگهداری بوده و از اعضای خانواده کسی باشندکه تقاضای اقامت یا حفاظت کرده است.
3.کشورهای اروپایی:کشورهایی که عضور شورای اروپا هستند و یا کشورهای دیگری که ریاست جمهوری مشخص می کند.
4.وزیر: وزیر کشور جمهوری ترکیه
- وزارت: وزارت کشور یا امور داخلی جمهوری ترکیه
6.متقاضی: کسانی که جهت گرفتن حفاظت بین المللی درخواست داده اند ولی حکم نهایی برایشان صادر نشده است
7.کودک: فردی که زیر 18 سال سن دارد و بالغ نشده است.
8.حامی: آن عده از شهروندان ترک و یا اتباع خارجی که به صورت قانونی در ترکیه اقامت دارند و متعهد می شوند مخارج کسی که برای دور نماندن از خانواده خود به ترکیه آمده است را تقبل کنند.
9.مدیرکل: مدیر کل اداره مهاجرت.
10.کنترل ورود و خروج: امور مربوط به ورود و خروج اتباع خارجی.
11.مهاجرت منظم: مهاجرت به ترکیه از راه های قانونی و اقامت و خروج قانونی.
مهاجرت غیر منظم: مهاجرت غیرقانونی به ترکیه و اقامت و خروج غیرقانونی.
12.آدرس اقامت: آدرسی که ثبت شده می باشد.
13.اجازه اقامت: گواهی و کارتی است که فرد با استفاده از آن می تواند به طور قانونی در ترکیه بماند.
14.کنسولگری: به کنسولگری و سفارت های کشور ترکیه اطلاق می شود.
15.کسانی که نیازهای خاص دارند: کسانی هستند که درخواست حفاظت بین المللی دارند و شامل این افراد می باشند: کودک بدون همراه، معلول، سالمند، حامله، مادر تنها همراه با کودک، قربانیان شکنجه روانی و یا جسمی، قربانیان تجاوز.
16.کودک بدون همراه به کسی اطلاق می شود که تحت تکفل شخصی با مسیولی نباشد و بدون آنکه حمایت کسی(والدین) را به صورت قانونی و یا به لحاظ عرف و آداب اجتماعی داشته باشد به ترکیه آمده باشد یا بعد از آمدن به ترکیه به دلایلی از این حمایت محروم شده و دیگر کسی را نداشته باشد.
17.برگه سیاحت: پاسپورت یا برگه ای که به جای پاسپورت قابل قبول باشد.
18.سر مرز: مناطقی که طبق تصمیم ریاست جمهوری جهت ورود و خروج اتباع قانونی مشخص شده است.
19.حکم نهایی:
الف. حکمی که از طرف مدیریت اداره مهاجرت صادر شده است.البته برای کسانی که تقاضای حفاظت بین المللی یا اقامت کرده اند و بعد از رد شدن هیچگونه اعتراضی به اداره مربوطه یا مقامات قضایی ارایه نکرده باشند.
ب. حکم دادگاهی که قابل اعتراض نباشد.
20.قرارداد: به قراردادی گفته می شود که برای روشن کردن وضعیت پناهندگان،طبق اصل پروتکل تصویبی سال 1967 و پروتکل تصویبی 1951 بسته شده باشد.
21.حفاظت بین المللی: به پناهنده، پناهنده مشروط و یا وضعیت پناهندگی ثانویه اطلاق می شود.
22.تابعیت کشوری: به کشور یا کشورهایی اطلاق می شود که اتباع خارجی تابعیت آن را دارند.
23.فرد بدون وطن: فردی است که تابعیت هیچ کشوری را ندارد و اتباع خارجی به شمارمی آید.
24..ویزا: ویزا اجازه اقامتی است که به مدت 90 روز داده می شود(بیشتر برای کشورهایی که نیاز به دریافت ویزا ندارند).
ویزای ترانزیت: برای عبور از کشور ترکیه به کشور ثالث می باشد.
25.معاف بودن از ویزا: الزام نداشتن به داشتن ویزا برای ورود به ترکیه(مثل اتباع ایرانی).
26.اتباع خارجی: به کسی اطلاق می شود که تابعیت جمهوری ترکیه را ندارد.
27.شماره کیملیک اتباع خارجی: این شماره طبق قانون 5490 به اتباع خارجی داده می شود.
(که در امور دولتی و موسسات وابسته از راه ورود به «ا_دولت» یا همان درگاه دولتی استفاده می کنند)
28.موسسه واسط مجاز: به موسساتی گفته می شود که به آنها براساس آیین نامه های دولتی و از طرف مدیریت کل مجوز داده می شود ( مثل پلیس+10در ایران).
29.مسافری که پذیرفته نمی شود: به شخصی از اتباع خارجی گفته می شود که هنگام ورود به ترکیه حایز شرایط لازم برای ورود نباشد یا دارای مانعی برای ورود بوده و اصطلاحا ممنوع الورود باشد.
30.حامل: به موسساتی گفته می شود که از طریق،زمینی،هوایی، دریایی و راه آهن به نقل و انتقال اتباع خارجی و یا اجناس تجاری مشغولند.
بخش دوم
ممنوعیت بازگشت برای اتباع خارجی
قانون ممنوعیت بازگشت
ماده 4
1.طبق این ماده آن عده از اتباع خارجی که شامل این قانون هستند به جایی(کشوری) که در آن تحت فشار تهدید،شکنجه،زندانی،معامله غیرانسانی و رفتار تحقیر کننده قرار بگیرند و یا منسوب به یک دین،نژاد تابعیت یا تشکل اجتماعی شوند که دارای افکار سیاسی خاصی باشد و در صورت استرداد آزادی آنها سلب شود؛ به کشورشان مسترد نخواهند شد.
قسمت دوم
اتباع خارجی
بخش اول
ورود به ترکیه و اخذ ویزا
ورود به ترکیه و خروج از ترکیه
ماده 5
1.ورود یا خروج به ترکیه با پاسپورت یا برگه ای به جای پاسپورت(برگه عبور) امکان پذیر می باشد.
کنترل برگه
ماده 6
1.اتباع خارجی باید برگه ای که به جای پاسپورت استفاده می کنند را هنگام ورود و خروج به مامورین مربوطه ارایه کنند.
2.کنترل برگه ها هنگام عبور برای گمرک،وسایط نقلیه در حال حرکت و یا وسایط نقلیه در حالت سکون قابل صدور می باشد.
3.کسانی که از فرودگاه های ترکیه بعنوان ترانزیت استفاده می کنند نیز باید تحت کنترل ماموران،این برگه را ارایه کنند.
4.هنگام ورود به ترکیه بررسی می شود که آیا خارجی مشمول ماده 7 می شود یا نه.
5.کسانی که مشمول ماده 7 هستند حداکثر تا 4 ساعت باید کنترل شوند.آنها در طی 4 سال حق برگشت به کشور مبدا را دارند و می توانند برای اخذ اجازه ورود بنا به خواسته خود، بیش از 4 ساعت منتظر بمانند. کنترل مدارک این افراد طبق آیین نامه و مصوبات دولتی انجام می شود.
افرادی که حق ورود به ترکیه را ندارند
ماده 7
کسانی که در این بخش شرح داده می شود نمی توانند وارد ترکیه شوند:
1.کسانی که پاسپورت جعلی دارند یا از پاسپورت شخص دیگری استفاده می کنند یا برگه جایگزین پاسپورت،اقامت یا اجازه کار آنها جعلی باشد.
2.کسانی که ویزا یا معافیت از ویزا ندارند و یا اعتبار پاسپورت یا برگه عبور آنها کمتر از 60 روز مانده به پایان اقامت شان است و زمان معافیت از ویزاشان رو به پایان است.
3.کسانی که جز بند 1 ماده 15 هستند حتی اگر معافیت ویزا داشته باشند(به شرطی که شامل بند 2 ماده 15 نباشند).
4.تمام تصمیمات اداری در رابطه با این ماده(ماده 7)به اتباع خارجی که قرار بر بازگشت اجباری برایشان صادر شده ابلاغ می شود. در این ابلاغیه حقوق قانونی فرد و راه های اعتراض و اقامه دعوی توضیح داده شده است.
5. کسانی که جز ماده 7 هستند و باید در مرز و محل هایی که تعیین شده منتظر بمانند.
درخواست برای حفاظت بین المللی
ماده 8
1.ماده های 5 و 6 و 7 برای درخواست حفاظت بین المللی مانعی ایجاد نمی کند.
ممنوع الورودی به ترکیه
ماده 9
1.مدیریت اداره مهاجرت جهت حفظ انظباط، امنیت و سلامت جامعه می تواند ورود اتباع خارجی را به ترکیه ممنوع کند.
2.ورود کسانی که از ترکیه اخراج می شوند از طرف استاندار یا مدیریت کل ممنوع می شود.
3.طول مدت ممنوع الورودی به ترکیه حداکثر 5 سال است. این مدت بنا به نظر استاندار و مدیریت کل می تواند بیشتر شود.
4 .کسانی که مدت اقامت قانونی (تاریخ انقضا در کارت اقامت) و یا مدت ویزا (برای اتباع خارجی که با ویزا در ترکیه اقامت دارند)را بدون اطلاع دادن به مقامات قانونی (پلیس یا اداره مهاجرت) سپری کرده اند، درصورت پرداخت جزای نقدی و مشروط بر آنکه این مدت از یک ماه بیشتر نشده باشد می توانند در این زمان اضافی که بدون اقامت، در ترکیه ساکن بوده اند بدون ممنوع الورودی از این کشور خارج شوند.
5.مطابق ماده 56 به آن عده از اتباع خارجی که در ترکیه به دلایلی از سوی مقامات( پلیس یا اداره مهاجرت) موظف به خروج از خاک ترکیه شده اند جریمه ممنوع الورودی تعلق نمی گیرد. به طور مثال کسانی که ریجکت می شوند چنانچه در طی مدت ده روزی که برای خروج به آنها داده می شود خارج شوند شامل قانون ممنوع الورودی به ترکیه نمی شوند.
6.مدیریت ادراه ی ذی ربط می تواند جریمه ممنوع الورودی را برای مدت معلوم یا نامعلوم لغو کند تا شخصی که ممنوع الورودی دارد بتواند بدون مشکل به ترکیه وارد شود.
7.مدیریت اداره ی ذی ربط یا استاندار می توانند ورود اتباع خارجی را بنا به دلایل حوزه سلامت،امنیت و انظباط عمومی و یا به علت جریمه های نقدی و طلب های دولتی مشروط کنند.
8.(ضمیمه ماده 7):اجرای این ماده بنا بر اصول و ضوابط صادره از وزارت خانه تعیین می شود.
نحوه ابراز اطلاعیه ممنوعیت ورود به ترکیه
ماده 10
1. ممنوع الورودی به آن عده از اتباع خارجی که شامل بند 1 ماده 9 می شوند در مرزها و به کسانی که شامل بند 2 ماده 9 می شوند توسط استانداری ها (اداره مهاجرت) ابلاغ می شود. در این اطلاعیه درباره نحوه اعتراض و حقوق قانونی ایشان اطلاعات کافی درج شده است.
الزام گرفتن ویزا جهت ورود به ترکیه، طریقه اخذ ویزا و مقامات ذی ربط
ماده 11
1.آن عده از اتباع خارجی (مانند ایرانی ها) که حق اقامت در ترکیه را به مدت 90 روز دارند می توانند جهت اخذ ویزا به کنسولگری ترکیه در کشور مربوطه و یا کشوری غیر از کشور اصلی که در آن اقامت قانونی دارند مراجعه کرده و نسبت به اخذ ویزا اقدام کنند. مدت زمانی که هر فرد می تواند از ویزا معاف باشد 90 روز در هر 180 روز است.
2.مدارکی که جهت اخذ ویزا ارایه می شود باید دقیقا طبق اصولی باشد که کنسولگری اعلام کرده است.
3.گرفتن ویزا دلیل بر این نیست که این فرد حتما و به طور مطلق می تواند وارد خاک ترکیه شود.
4.ویزا توسط کنسولگری و در بعضی موارد توسط استانداری منطقه مرزی ترکیه ارزیابی و حداکثر طی مدت 90 روز باید جواب داده شود.
5.ویزاهای دیپلماتیک رایگان است و فقط توسط سفارت خانه های ترکیه صادر می شوند.
6.کسانی که ورودشان به ترکیه به نفع منافع عمومی این کشور است،ویزا برای شان توسط سفارت و به صورت رایگان صادر می شود.
7. تمام اصول و ضوابط ویزا بر اساس آیین نامه های وزارتی تعیین می شوند.
معاف بودن از ویزا
ماده 12
1.برای این عده از اتباع خارجی نیاز به ویزا نیست:
الف)برای اتباع کشورهایی که قرارداد قانون معافیت از ویزا بین دو کشور تصویب شده است(مانند ایران و یا کشورهایی که با دستور مستقیم ریاست جمهور شامل معافیت می شوند).
ب) کسانی که به محض ورود به خاک ترکیه دارای حق اخذ اقامت یا اجازه کار(چالیشما ایزنی) هستند.
ج) کسانی که طبق ماده 18 قانون 5682 از طرف دولت ترکیه به آنها پاسپورت مخصوص داده شده است.
د)کسانی که شامل بند 28 از ماده 5901 هستند.
2.هم چنین این عده از اتباع خارجی موقع ورود به ترکیه احتیاج به ویزا ندارند:
الف) کسانی که با کشتی یا هواپیما مجبور به استفاده از بنادر یا فرودگاه ها شده اند می توانند بدون ویزا وارد شهر شوند.
ب)کسانی که با کشتی های کروز و یا شخصی به سواحل ترکیه آمده اند به مدت 72 ساعت حق ورود به شهر را دارند.
ویزاهایی که سر مرز داده می شوند
ماده 13
الف) برای آن عده از اتباع خارجی که مشمول ویزا هستند اما بدون ویزا به مرز آمده اند. به شرط آنکه برگه ای ارایه نمایند که ثابت کند مدت حضور آنها در کشور ترکیه بیش از پانزده روز نخواهد بود. مگر آنکه ریاست جمهوری این مدت را بیشتر تعیین کرده باشد. این نوع ویزا توسط استانداری منطقه مرزی یا ارگان های مربوطه صادر می شود. همچنین در صورت صدور این ویزا، داشتن بیمه الزامی نیست.
صدور ویزای تزانزیت در فرودگاه ها
ماده 14
الف) کسانی که قصد عبور ترانزیت از فرودگاه های ترکیه را دارند باید ویزای ترانزیت بگیرند.این نوع ویزا از طرف کنسولگری صادر شده و باید در عرض 6 ماه استفاده شود. در بعضی موارد احتیاج به این ویزا نیست.
ب) آن عده از اتباع خارجی که شرط گرفتن ویزای ترانزیت را دارند باید از طرف وزارت کشور و وزارت امور خارجه تایید شوند.
به اتباع خارجی زیر ویزا داده نمی شود
ماده 15
الف) کسانی که مدت اعتبار پاسپورتشان کمتر از مدت تقاضای ویزا باشد. طبق قانون این مدت باید 60 روز یا بیشتر باشد اما اگر مثلا پاسپورت کسی چهار ماه اعتبار داشته باشد و تقاضای ویزای سه ماهه کند به او داده نمی شود.
ب) کسانی که به هر دلیلی ورود آنها به ترکیه ممنوع است.
ج) کسانی که حضور آنها در ترکیه به دلایل امنیتی و انظباطی خطرناک است.
د) کسانی که به علت داشتن بیماری مسری که برای سلامت عمومی خطرناک باشند.
ه) کسانی که در کشوری که تابع آن هستند مجرم شناخته شده و یا تحت پیگرد قانونی باشند و آن کشور نیز با ترکیه قرارداد دو طرفه برای اعاده مجرمین داشته باشند.
و) کسانی که در طول مدتی که در ترکیه هستند بیمه درمانی نداشته باشند.
ز) کسانی که برای ورود به ترکیه، عبور از ترکیه و یا اقامت در ترکیه دلایل منطقی و قانونی نداشته باشد.
ح) کسانی که در طول مدت زمانی که در ترکیه خواهد ماند دارای تمکن مالی کافی نباشد.
ت) کسانی که در رابطه با نقض ویزا و یا در رابطه با اجازه اقامت قبلی و یا همان کیملیک طبق قانون 6183 عوارض و مالیات ها و جریمه ها را پرداخت و یا قبول نکرده باشد و یا طبق قانون 5237 قرض به ادارات دولتی دیگر را قبول و پرداخت نکرده باشد.
توجه : اگر شخصی یکی از شرایط بالا را داشته باشد می تواند با صلاحدید مراجع مربوطه ویزا گرفته و اقامت و یا همان کیملیک را دریافت کند.
ابطال ویزا
ماده 16
در شرایط زیر ویزای داده شده می تواند از طرف سفارت و یا کنسولگری های جمهوری ترکیه ، بعد از مراجعت به ترکیه و در حین ارائه مدرک ابطال شود:
- اگر جعلی باشد.
- اگر روی ویزا پاک شده و یا خراشیده شده و یا اعمال دیگری انجام شده باشد.
- اگر بعد از گرفتن ویزا ورود شخص به ترکیه ممنوع شود.
- اگر پتانسیل اجرای جرم را داشته باشد (مجرم نیست ولی هر لحظه می تواند جرمی را مرتکب شود).
- پاسپورت و یا برگه ای که به جایی ارائه می دهد اعتبار نداشته باشد.
- نوع ویزای صادر شده برای مقاصد دیگر استفاده شود (مثلاً ویزای تحصیلی گرفته ولی اینجا کار تجاری می کند).
- اگر مدارک و یا شروطی که برای گرفتن ویزا ارائه داده است اعتبار نداشته باشند (مثلاً تمکن مالی که ارائه داده اید همخوانی با آنچه در ترکیه ارائه میدهید نداشته باشد).
- اگر شخص دیپورت شود حتی اگر مدت ویزا تمام نشده باشد دیپورت اجرا شده و ویزا باطل می شود.
اطلاع رسانی فرآیند ویزا
ماده 17
مراحل مربوط به رد درخواست یا لغو ویزا به اطلاع شخص متقاضی میرسد.
ماده 18
(1) رئیس جمهور:
الف) قادر به انجام معاهدات در امور مربوط به ویزا و پاسپورت می باشد.
در صورت صلاحدید می تواند به طور یک طرفه تابعین یک کشور را از گرفتن ویزا معاف نماید.
می تواند تابعین دو کشوری را از دادن عوارض برای گرفتن ویزا معاف کرده و دستور آسان سازی و یا تسریع روند ویزا را صادر کند.
ب) در وضیعت های خارق العاده مانند جنگ می تواند برای اتباع خارجی در سطح کل کشور و یا مناطق خاص شرایط و ضوابط جدید تعیین کند.
ج) می تواند شرایط بازدارنده جدیدی را برای اتباع خارجی، تحت شرایط خاص و جهت جلوگیری از ورود آن ها اجرائی کند.
بخش دوم
اقامت (کیملیک)
اجازه اقامت (کیملیک)
ماده 19
اگر یک فرد خارجی بخواهد بیش از مدت ویزای صادرشده (برای اتباع کشورهایی که با ویزا به ترکیه ورود می کنند) و یا بیش از مدت معافیت از ویزا (مثلاً ایرانی ها معاف از ویزا هستند ولی طول مدت قانونی برای ماندن در ترکیه 3 ماه می باشد) و یا گلاً اگر یک خارجی بخواهد بیش از 3 ماه در ترکیه بماند باید اجازه اقامت از اداره مهاجرت بگیرد. اگر از اجازه اقامتی که گرفته بیش از 6 ماه استفاده نکند خود به خود باطل می شود.
ماده 20
آن عده از اتباع خارجی که شرایط زیر را داشته باشند از گرفتن اجازه اقامت معاف می باشند. معاف بودن از گرفتن اقامت یعنی کدام خارجی ها احتیاج به گرفتن اقامت ندارند.
- در طول مدتی که ویزا دارد و یا معافیت از ویزا دارد (که برای ایرانیان این 3 ماه است).
- کسانی که بی وطن هستند و دارای کارت شناسائی به این منظور هستند.
- دیپلمات های خارجی و کارکنان کنسولگری ها.
- خانواده های دیپلمات ها و کارکنان کنسولگری ها که به وزرات خارجه معرفی شده باشند.
- کارکنان سازمان های بین المللی که در نمایندگی این سازمان ها در ترکیه مشغول به انجام وظیفه هستند و قبلاً معرفی شده اند.
- آن عده از اتباع خارجی که کشور ایشان با ترکیه قرارداد دارند و از گرفتن اقامت معاف می باشند.
- کسانی که وضیت آن ها منطبق بر ماده 28 قانون 5901 باشد.
- کسانی که طبق بند 1 ماده 76 و 83 دارای برگه باشند.
- برای کسانی که جزء بند c،ç ،d وe هستند از طرف وزارت امورخارجه و وزارت کشور تنظیم و تشکیل پرونده انجام می گیرد و این اشخاص بعد از اتمام ماموریت حداکثر 10 روز وقت دارند تا برای گرفتن اقامت و یا کیملیک مانند افراد دیگر اقدام نمایند.
تقاضانامه برای گرفتن اقامت (کیملیک)
ماده 21
- مدارک و تقاضانامه های مربوط جهت اخذ اقامت می تواند در کنسولگری های ترکیه نیز ارائه شود.
- کسانی که جهت گرفتن اقامت اقدام می کنند باید اعتبار پاسپورتشان حداقل 60 روز بیش از مدت اقامتی باشد که درخواست می کنند (مثلاً مدت اعتبار شما 14 ماه باشد تا بتوانید برای 12 ماه پیش رو درخواست اقامت بدهید).
- اگر برگه هایی که جهت اخذ کیملیک و یا اقامت ارائه می شود کافی نبوده و یا ناقص باشد ارزیابی درخواست، تا ارائه کامل مدارک به تعویق می افتد (معمولاً مدت 30 روزه ای برای این منظور در نظر گرفته شده و باید مدارک در عرض این 30 روز مدارک کامل شده و به اداره مهاجرت محل سکونت متقاضی تحویل داده شود).
- اگر درخواست اقامت و یا کیملیک از کنسولگری دریافت شده باشد، کنسولگری مدارک را به مرکز و ادارهجات ذیربط جهت ارزیابی ارسال می کند و در نهایت نتیجه به کنسولگری ابلاغ می شود.
- نقاضانامه های متقاضیان جهت گرفتن کیملیک باید حداکثر در عرض 90 روز ارزیابی و نتیجه ابلاغ شود.
- امور مربوط به رد شدن تقاضای شخص خارجی به ایشان ابلاغ می شود (همان برگه ردی که به امضا می رسانند).
- تقاضا جهت گرفتن کیملیک می تواند از طریق موسسات واسط (مانند پلیس +10 در ایران) نیز انجام گیرد. وزارت کشور در صورت صلاحدید می تواند با تصویب آئین نامه و گرفتن 20 درصد از هزینه به خزانه دولتی اجازه احداث این موسسات را در کشورهای خارجی صادر کند .
ارائه قاضانامه جهت اخذ اقامت یا کیملیک از داخل ترکیه
ماده 22
- استانداری ها و یا همان اداره مهاجرت که تحت نظر استانداری است در شرایط زیر می توانند تقاضانامه را قبول کنند. (یعنی در شرایط زیر به جای اداره مهاجرت به استانداری ها مراجعه می کنند).
الف) اگر مقامات قضایی و یا اداری حکم و یا رای صادر کرده باشند (مثلاً شما اقامه دعوی میکند و دادگاه رای جهت صدور اجازه اقامت برای شما می دهد).
ب) خارج شدن فرد از ترکیه به علت شرایط خاص ممکن و منطقی نباشد .
ج) درخواست های اقامت برای طولانی مدت.
د) درخواست اقامت انسانی.
ح) درخواست اقامت تحصیلی.
و)کسانی که از قربانیان قاچاق انسان هستند (قاچاقبر ایشان را برده و یا آورده و در داخل خاک ترکیه رها کرده و هیچ برگهای ندارد).
ز) کسانی که اقامت عایله (یکی از افراد یک خانواده که اقامت دارند) و خواستار تغییر نوع اقامت به کوتاه مدت هستند.
ک) پدر و مادر (این ها اقامت دارند) جهت اخذ اقامت برای فرزندشان که اینجا به دنیا آمده باشند.
ل) کسانی که اقامت دارند ولی دلیل ارائه شده برای اخذ اقامت از میان رفته و یا تغییر کرده است. مثلا دانشجو بوده اند اما قادر به پرداخت شهریه نیستند و یا از دانشگاه اخراج شده اند، یا کسانی که ملک خریده اند ولی مجبور به فروش ملک شده اند و خواستار گرفتن اقامت از نوع دیگر هستند.
م) کسانی که طبق بند 1 ماده 20 از گرفتن اقامت معاف هستند و درخواست گرفتن اقامت دارند.
ا)کسانی که تحصیل دانشگاهی را به اتمام رساندند و خواستار اخذ اقامت کوتاه مدت هستند.
تنظیم و ارائه کارت اقامت و یا همان کیملیک
ماده 23
- اجازه اقامت باید به مدت اعتبار پاسپورت فرد و یا برگه ای که به جای پاسپورت ارائه می دهد منهای 60 روز باشد. این اجازه اقامت و یا کیملیک نسبت به نوع درخواست (تحصیلی- عایله- خرید ملک و …) تنظیم شده و برای هرکس جداگانه صادر می شود.
- شکل ظاهری و محتویات کارت صادرشده از طرف وزارت کشور تایین می شود. در صورتی که شخص اجازه کار داشته باشد (که به جای اقامت نیز استفاده می شود) کارت از طرف وزارت کار صادر می شود و شکل و محتویات زیر نظر آن وزارتخانه است.
تمدید اجازه اقامت و یا کیملیک
ماده 24
- استانداری و یا همان اداره مهاجرت می تواند اجازه اقامت را تمدید کنند.
- از 60 روز مانده به انمام اقامت اولیه به اداره ذیربط مراجعه می شود ولی جهت تمدید تا روز خاتمه مدت اقامت حق گرفتن راندوو وجود دارد.
کسانی که جهت اخذ اقامت اقدام می کنند می توانند با برگه ای گه اداره مهاجرت به ایشان می دهد (برگه راندوو) تا گرفتن نتیجه نهایی در داخل ترکیه تردد نمایند حتی اگر کیملیک ایشان به علت اتمام از اعتبار ساقط شده باشد.
- زمان شروع اقامت جدید از تاریخ اتمام اقامت قبلی شروع می شود.
- تقاضاها جهت گرفتن تمدید اقامت از طرف استانداری (اداره مهاجرت) ارزیابی می شود.
ماده 25
- تصمیم به رد یا ندادن تمدید و یا ابطال درخواست تمدید از طرف استانداری (اداره مهاجرت) ابلاغ می شود. با در نظر گرفتن روابط خانوادگی (مانند مادر و فرزند) و طول مدت اقامت قانونی در ترکیه، وضعیت فرد در هنگام برگشت به کشور مبدا و متنفع شدن کودکان، این اداره می تواند تصمیم گرفته شده برای رد کردن متقاضی فرد را به تعویق انداخته و حکم به ماندن ایشان با گرفتن اقامت بدهد.
- در صورت گرفتن جواب رد این وضیعت به شخص خارجی و یا وکیل ایشان و یا موسسه ای که به طور قانونی حق تمثیل ایشان را دارند (نمایندگی و سایر) اطلاع داده می شود و در صورت ابلاغ اطلاعیه صادر شده به ایشان حقوق قانونی و نحوه حق اعتراض نیز در آن نیز نوشته می شود.
قوانین دیگر که مربوط به اجازه اخذ اقامت (کیملیک) می باشد
ماده 26:
1) آن عده از اتباع خارجی که در مراکز بازداشتی جهت بازگرداندن به کشور مبدا، به طور محکوم و یا بازداشتی به سر می برند ملزم به داشتن اقامت در طی این مدت نیستند و قانون اخذ اقامت برای ایشان استثنا قائل بوده و این مدت را غیرقانونی محسوب نمی کند.
در صورت صلاحدید اقامت این اشخاص می تواند ابطال شود. برای این اشخاص،بدون احتیاج به کارت اقامت از طرف اداره مهاجرت شماره کیملیک صادر می شود.
2) کسانی که از کنسولگری های ترکیه اجازه کار دریافت کرده اند بعد از ورود به ترکیه فقط 20 روز کاری مهلت دارند به سیستم ثبت آدرس ثبت نام مراجعه کنند. (نفوس کایتی)
احتساب مجوز کار (چالیشما ایزینی) به عنوان اجازه اقامت
ماده 27
- طبق بند 10 قانون 4817 برگه تائیدی معافیت، اجازه اقامت شمرده می شود.
- صدور مجوز کار و یا تمدید مجوز کار طبق ماده 7 صورت می گیرد.
احتساب اجازه کار (چالیشما ایزنی) به جای اجازه اقامت(کیملیک)
ماده 27
1.طبق بند 10 ماده 4817 اجازه کارهای صادره از وزارت کار اجازه اقامت هم شمرده می شود.
2.به اتباع خارجی که مشمول بند 7 هستند اجازه کار و یا تمدید آن داده نمی شود.
انقطاع در طول اقامت
ماده 28
1.کسانی که بیش از 6 ماه در یک سال و یا یک سال در پنج سال آخر خارج از کشور ترکیه باشند این اتفاق انقطاع در اقامت آنها محسوب می شود.مگر اینکه دلایلی مثل آموزش، سلامت خدمات اداری موجود باشد.
هنگامی که این انقطاع وجود داشته باشد هنگام تمدید یا صدور اقامت جدید مدت زمانی که خارج از ترکیه بوده اند منظور نمی شود.
2.اگر انقطاع وجود نداشته باشد نصف طول اقامت برای دانشجوها و تمام طول اقامت برای انواع دیگر محسوب می شود.
تغییر انواع اقامت
ماده 29
1.اگر اقامت فردی تمام شده باشد(مثلا دانشجوباشد اما تحصیل او تمام شده باشد) و یا علت دیگری برای گرفتن اقامت به وجود آمده باشد (مثلا اقامت توریستی باشد اما فرد ملک بخرد) باید نوع اقامت تغییر کند(یعنی اقامت جدید باید به شکل دیگری تجدید شود).
2.شرایط و قوانین این نوع تغییر اقامت توسط آیین نامه ها و مصوبات وزارت خانه تعیین می شود.
انواع اقامت
ماده 30
انواع اقامت عبارت است از :
- اقامت کوتاه مدت
2.اقامت عایله (خانوادگی)
3.اقامت دانشجویی
4.اقامت درازمدت
5.اقامت انسانی
6.اقامت برای قربانیان قاچاق انسان
اجازه اقامت کوتاه مدت
ماده 31
شرایط گرفتن اقامت کوتاه مدت:
1.کسانی که برای تحقیقات علمی آمده اند.
2.کسانی که در ترکیه خانه خریده اند.
3.کسانی که ارتباط تجاری دارند و یا شخصا اقدام به گشایش موسسه تجاری کرده اند.
4.کارمندان خارجی که برای آموزش به ترکیه می آیند.
5.کسانی که هدف توریستی دارند.
6.کسانی که بیماری خاصی دارند و برای درمان به ترکیه می آیند.
7.کسانی که طبق خواسته یا حکم دادگاه یا مقامات اداری باید در ترکیه بمانند.
8.کسانی که در کلاس های زبان ترکی شرکت می کنند.
9.کسانی که از طریق ارتباطات دولتی برای گذراندن دوره و یا تحقیق به ترکیه آمده اند.
10.کسانی که تحصیلات دانشگاهی را تمام کرده اند و طی 6 ماه بعد از اتمام درس،جهت گرفتن اقامت مراجعه کرده اند.
11.کسانی که طبق قوانین دولتی به میزانی که ریاست جمهوری تعیین کرده است سرمایه گذاری کرده اند(به همسر،فرزندان زیر 18 سال و فرزندی که احتیاج به نگهداری دارد نیز اقامت داده می شود).
12.اتباع قبرس شمالی.
توجه :
الف.به استثنای بند 11 و 12 در یک مراجعه حداکثر 2 سال اقامت داده می شود.
ب. مشمولین بند 8 فقط دو بار اجازه اقامت داده می شود.
ج.به مشمولین بند 10 فقط یک بار و برای یک سال اقامت داده می شود.
د.به مشمولین بند 11 و 12 اجازه اقامت حداکثر به مدت 5 سال داده می شود.
شرایط لازم برای گرفتن اقامت کوتاه مدت
ماده 32
جهت صدور اقامت کوتاه مدت شرایط زیر باید وجود داشته باشد:
1.طبق ماده 31 اتباع خارجی می توانند با استفاده از یک شرط یا چند شرط از شروط بیان شده در بند 1 جهت گرفتن اقامت کوتاه مدت اقدام کنند.
2)متقاضیان اقامت نباید مشمول بند 7 باشند.
3.متقاضی اقامت باید امکانات مالی برای زندگی در ترکیه را داشته باشد(تمکن مالی و یا تعهد مالی از طرف شخص دوم). این امکانات نباید با شرایط سلامت و امنیت کشور ترکیه منافات داشته باشد
4.متقاضی اقامت موظف است در صورت نیاز برگه سوءپیشینه از کشور مطبوع را ارایه نماید.
5.متقاضی اقامت موظف است آدرس ثبت شده خود را جهت دریافت اقامت کوتاه مدت ارایه کند.
رد کردن،ابطال کردن و تمدید نکردن اقامت کوتاه مدت
ماده 33
در شرایط زیر اقامت کوتاه مدت داده نمی شود و اگر داده شده ابطال شده و یا تمدید نمی شود.
1.متقاضی اقامت یک یا چند مورد از شرایطی که در ماده 32 ذکر شده است را نداشته باشد.
2.اگر فرد از نوع اقامتی که گرفته برای نوع دیگری از اقامت استفاده کند.
3.بند 27/6537
4.اگر حکم رسمی اخراج یا ممنوع الورودی داشته باشد.
5.اگر فرد اقامت گرفته باشد اما خارج از ترکیه باشد، بنا به مدتی که خارج از ترکیه بوده اقامتش ابطال می شود.این مورد بر اساس آیین نامه و مصوبه تنظیم می شود.
اجازه اقامت خانوادگی(عایله)
ماده 34
1.اتباع ترکیه
– مشمولین ماده 38 قانون 5901
– آن عده از اتباع خارجی که دارای اجازه اقامت در ترکیه هستند
– پناهنده ها
– اشخاص تحت حفاظت ثانویه
الف.همسر خارجی.
ب.فرزند همسر شخص یا فرزند خود او زیر 18 سال باشد.
ج.فرزند همسر شخص یا فرزند خود او محتاج مراقبت باشد(معلول).
به هر کدام از مشمولین بندهای بالا که به اشخاص ذکر شده وابستگی داشته باشند حداکثر به مدت سه سال اقامت داده می شود. اگر فرد با شخصی که خود خارجی بوده اما اینجا اقامت دارد ازدواج کند طول اقامت صادر شده نمی تواند از طول اقامت فرد اصلی بیشتر باشد.
2.اگر طبق قانون کشور متبوع، شخصی که تقاضای اقامت خانواده می کند دارای بیشتر از یک همسر باشد اقامت فقط به یک همسر او داده می شود ولی کل فرزندها می توانند درخواست اقامت کنند.
3.برای صدور کارت اقامت فرزندی که یکی از والدینش خارج از ترکیه باشد موافقت والدی که خارج از ترکیه است الزامی است.
4.کودکان زیر 18 سال با اقامت عایله می توانند در مدارس ابتدایی و راهنمایی ثبت نام کنند.
5.کودکانی که 3 سال بلاانقطاع در ترکیه اقامت دارند در صورت تمام کردن سن 18 سال می توانند شخصا اقامت کوتاه مدت بگیرند.
6.اگر شخص خارجی با اتباع ترک ازدواج کرده و حداقل سه سال در عقد او باشد چنانچه بعد از این مدت طلاق بگیرد می تواند درخواست اقامت کوتاه مدت بکند.ولی اگر بنا به حکم دادگاه مورد خشونت همسر خود واقع شده باشد شرط سه سال منقضی است و هر وقت که طلاق گرفت به او اقامت داده می شود.
7.اگر شخص که اقامت عایله گرفته (حامی) فوت کند اعضای خانواده او -بدون توجه به مدتی که پیش تر اقامت گرفته بودند-حق گرفتن اقامت کوتاه مدت را دارند.
شرایط اخذ اقامت خانوادگی(عایله)
ماده 35
1.جهت اخذ اقامت عایله شخص حامی باید شرایط زیر را داشته باشد:
الف.درآمدش کمتر از حقوق پایه نباشد و به ازای افراد دیگر خانواده باید برای هر فرد به مقدار یک سوم از حقوق درآمد اضافی داشته باشد.
ب.باید شرایط مطلوب زندگی را داشته باشد و تمام افراد خانواده او زیر چتر بیمه های اجتماعی باشند.
ج.باید حداقل به مدت 5 سال احکام قضایی در رابطه با جرایم خانوادگی نداشته باشد.
د. با گرفتن کیملیک حداقل به مدت یک سال اقامت رسمی ترکیه را داشته باشد.
ه.آدرس ثبت شده (نفوس) داشته باشد.
2. برای کسانی که به علت تحقیقات علمی دارای اجازه کار(چالیشما ایزینی) و اقامت هستند و کسانی که مشمول بند 28 قانون 5901 هستند و کسانی که با اتباع ترکیه ازدواج کرده اند، شرط یک سال اقامت در ترکیه لازم نیست.
3.آن عده از اتباع خارجی که با تعهد یک فرد حمایت کننده،خواستار گرفتن اقامت عایله هستند باید شرایط زیر را داشته باشند:
الف.ارایه مدارکی که ثابت کند آنها مشمول بند 1 ماده 34 هستند.
ب.ارایه مدارکی که ثابت کند آنها با فرد حمایت کننده زندگی می کنند و یا خواستار زندگی کردن با فرد حمایت کننده هستند.
ج.ارایه مدارکی که ثابت کند ازدواج،صرفا برای گرفتن اقامت عایله نبوده است.
د.سن هر دو زوج باید بالای 18 سال باشد.
ه.فرد نباید مشمول ماده 7 باشد.
و.پناهندگان وکسانی که تحت حفاظت ثانویه هستند مشمول بند 1 این ماده نیستند.
تمدید شدن، رد شدن یا ابطال شدن اقامت عایله( خانوادگی)
ماده 36
1.در شرایط زیر اقامت عایله داده نمی شود و اگر داده شده تمدید نمی شود یا باطل می شود
الف.مشمول نبودن و یا برطرف شدن شرایط مشمولی نسبت به بند 1 و 3 ماده 35.
ب. اگر بعد از، از دست دادن شرایط لازم برای گرفتن اقامت عایله، اقامت کوتاه مدت به آنها داده نشده باشد.
ج.اگر ممنوع الورودی به ترکیه داشته باشند و یا حکم خروج اجباری برای شان صادر شده باشد.
د.اگر بعد از گرفتن اقامت عایله، از این اقامت برای مقاصد دیگر استفاده کرده باشند(مثلا کار کردن بدون مجوز).
ه.(ماده 27/6537-28/07/2016 لغو شده است).
- برای لغو اقامت کسانی که دارای این نوع اقامت بوده ولی در خارج از ترکیه باشند نیاز به تصویب آیین نامه یا مصوبه است.
درخواست اقامت عایله از طریق ازدواج قراردادی (ترتیب داده شده)
ماده 37
1.اکر بعد از تحقیقات از طرف استانداری شبهه ای حاصل شود که این ازدواج صرفا جهت گرفتن اقامت(ترتیب داده شده) انجام شده است اقامت عایله داده نمی شود و یا اقامت داده شده ابطال می شود.
2.این تحقیقات بعد از صدور اقامت عایله نیز می تواند ادامه پیدا کند.
3.اگر اقامت عایله فرد ابطال شود طول مدتی که درخاک ترکیه اقامت داشته جزو اقامت قانونی محسوب نمی شود.
اقامت دانشجویی
ماده 38
1.کسانی که در ترکیه قصد تحصیل در مقاطع کاردانی،کارشناسی،کارشناسی ارشد و دکترا دارند مشمول این نوع اقامت هستند.
2.دانش آموزان مقاطع دبستان و راهنمایی(در صورتی که مخارج نگهداری ایشان توسط شخصی حقیقی یا حقوقی به عهده گرفته شود) با توافق والدین و یا مکلف هایشان، در طول مدت تحصیل به فواصل ، 1 سال به آنها اقامت
داده می شود.
3.گرفتن اقامت تحصیلی برای دانش آموز یا دانشجویان هیچ تاثیری در گرفتن اقامت برای پدر،مادر و نزدیکان ایشان ندارد.
4.اگر طول تحصیل کمتر از یک سال باشد طول مدت اقامت هم نمی تواند بیشتر مدت تحصیل باشد.
5.به آن عده از اتباع خارجی که از طریق روابط دولتی برای آموزش به ترکیه می آیند در طول مدت تحصیل اقامت تحصیلی داده می شود.
شرایط گرفتن اقامت تحصیلی
ماده 39
1.شرایط لازم:
الف.ارایه برگه مورد نیاز ماده38.
ب.نباید مشمول ماده 7 باشند.
ج.باید آدرس محل سکونت را ارایه بدهند.
رد شدن، تمدید نشدن و یا ابطال شدن اقامت تحصیلی
ماده 40
1.در شرایط زیر اقامت دانشجویی داده نمی شود یا اگر داده شده، ابطال شده و یا تمدید نمی شود:
الف.حایز نبودن شرایطی که در ماده 39 بیان شده است و یا شرایطی که حایز آن بوده است را بعدا از دست داده باشد.
2.دلایل لازم برای اینکه ادامه تحصیل برای ایشان مقدور نیست.
3.اگر بعد از گرفتن اقامت تحصیلی از این نوع اقامت برای مقاصد دیگری استفاده شود(مثلا کار یا تجارت).
4.اگر علی رغم داشتن اقامت حکم به اخراج شخص یا ممنوع الورودی او به ترکیه داده شده باشد.
حق کار کردن دانشجویان در ترکیه
ماده 41
1.دانشجویانی که دروس حضوری در دانشگاه دارند(یعنی شیوه تحصیل شان آنلاین نیست) می توانند بعد از گرفتن اجازه کار در ترکیه مشغول به کار شوند.
دانشجویان مقاطع کاردانی و کارشناسی می توانند بعد از یک سال مشمول گرفتن حق کار باشند. قوانین مربوطه این بند توسط مصوبات ریاست جمهوری تعیین می شوند.
